Navaja - Navaja

Bu makale Endülüs katlanır bıçağı hakkındadır. Çift kabuklu yumuşakçalar için bkz. Ensis macha.
İle karıştırılmaması gereken Navajo.
5.5 inç (140 mm) bıçaklı, geleneksel tasarımlı çağdaş bir navaja

Navaja geleneksel bir İspanyol katlanır bıçaktır savaş ve maket bıçağı.[1]

Halen üretimde olan en eski katlanır bıçak modellerinden biri, ilki gerçek Navajas kökenli Endülüs güney bölgesi ispanya.[1] İspanya'da terim Navaja genellikle tüm katlanır bıçak bıçaklarını tanımlamak için kullanılır.[2][3]

Tasarım, kökenler ve geliştirme

Kelimenin etimolojisi Navaja Latince'den türetilmiştir Novaculaanlamı Usturave Endülüs bıçağı olarak bilinen Navaja türetildiği düşünülmektedir navaja de afeitarveya düz jilet tıraş için kullanılır. Düz ustura gibi Navaja's bıçak kullanılmadığında sapın içine katlanır. İçin popüler bir argo terimi Navaja 19. yüzyılda Herramienta"(demir) alet" olarak çevrilir.[1]

Katlama bıçaklı bıçaklar İspanya'da varken,Roma zamanları,[4] olarak tanınan en eski İspanyol bıçakları Navajas 1600'lerin sonlarından kalma. Popülaritesinde artış Navaja İspanyol soyluları dışındaki kişiler tarafından kılıç ve diğer bıçaklı silahların giyilmesi üzerindeki kısıtlamaların arttığı bir zamanda meydana geldi.[5] Gibi navaja de afeitar, en erken Navajas basit ilkesi üzerinde çalıştı köylü bıçağı, açıldığında bıçağı yerinde tutmak için arka yay olmadan.[1] Bunlar erken Navajas öncelikli olarak kullanım veya çalışma bıçakları olarak tasarlanmıştır ve açık veya kişinin üzerinde kolayca taşınabilir. Bu tür bıçakların daha yaygın olan erken çeşitlerinden biri, Navaja cortaplumas, büro çalışanları, ressamlar ve noterler tarafından mürekkep tüy uçlarını keskinleştirmek için kullanılır.

Güvenilir gelişmeyle birlikte yay çeliği İspanya'da Navaja harici olarak monte edilmiş bir temperlenmiş çelik ile donatılabilir arka yay, tasarımı çok daha kullanışlı hale getiriyor.[1] Yeni geri esneme Navaja İspanya'da çok popüler oldu ve daha sonra diğer ülkelere de ihraç edildi veya üretildi, özellikle Fransa[6] ve adası Korsika.[7]

Tarafından idam edilen bir rahip garot Fransız kuvvetleri tarafından Napolyon taşımak için Navaja

18. yüzyılın ilk yarısında, navaja'nın bıçak topuğu ve arka yayı, bıçak için bir kilitleme cihazı sağlamak için akıllıca değiştirildi.[8] Bıçağı koldan çekerek, kilit bıçağın tam açık konuma dönmesine izin verdi ve burada kilitlendi. Kilitleme mekanizmasının kendisi pinyon dişlerinden (Pinones veya Dientes) bıçak topuğunu kesin (talón de la hoja), bıçak açıldığında arka yaya veya ayrı bir yaylı metal mandala tutturulmuş bir çıkıntıyla kenetlenir.[9] Son pinyon dişi, bıçağı tam açık konumunda kilitli tutmaya yarar.[9] Cırcırlı dişli kilit bıçağı Navaja yaygın olarak bir navaja de muelles veya navaja de siete muelles. Metalden metale temas, bıçak açıldığında ayırt edici bir tıklama sesi üretir ve navaja de muelles halk arasında Carraca sonuç olarak.[9] Kilitleme bıçağı ile navaja de muelles şimdi çok yönlü oldu dövüş bıçağı, itme kuvvetlerinin yanı sıra eğik çizgileri (kesikler) güvenli bir şekilde iletebilir. navaja de muelles bir saldırı kolu olarak yeterince güçlü olduğunu kanıtladı ki, özellikle Marqués de la Mina İspanyol askeri valisi Katalonya 29 Mayıs 1750 tarihli fermanında armas blancasveya keskin silahlar.[10]

Resmi onaylanmamasına rağmen, navaja de muelles bir dövüş ve genel maket bıçağı olarak İspanya'da popüler oldu ve İspanyolların birincil kişisel kolu oldu geriller Napolyon'un işgali ve ardından İspanya'nın Yarımada Savaşı 1808-1814 arasında.[11] 1850 civarında, bıçağın kapanmasını kolaylaştırmak için kilide bir metal çekme halkası dahil edildi.[9] Metal halkayı çekmek, arka yayı yukarıya doğru çevirdi, bıçağı kilidinden kurtardı ve bıçağın tutamağa geri katlanmasına izin verdi. Çekme halkası sonunda düşük profilli bir metal kol lehine atıldı.

İçinde ispanya Navaja Kişi üzerinde her zaman taşınacak bir savunma bıçağı kavramını özetledi.[1] Erken dışında Navaja cortaplumas, tasarımın ilk olarak işçi sınıfları - katır sürücüleri, ekipçiler, zanaatkârlar ve denizciler - tarafından benimsendiği düşünülüyor.[1] yanı sıra majos, "alt sınıfın beyleri"[12] Endülüs.[13] İle ilişkisi Barateros, pícaros, jácaros ve Rufos (kumarbazlar, düzenbazlar, kabadayılar ve haydutlar) sık sık kumar borçlarının tahsilini zorlamak veya masum kurbanları soymak için kullanıldığı yeraltı dünyasının bir silahı olarak sıklıkla kullanılmasından kaynaklanmaktadır.[1][14][15] Büyüklerin çoğu Navajas Bu dönemin açık bir şekilde dövüş bıçakları olarak tasarlandı ve halk arasında Santólios, "kutsal yağ" için İspanyolca teriminde bir kısalma.[1] İsim, yağlara bir referanstı veya önleyiciler Ölenlere Katolik son kutsal töreninin bir parçası olarak başvurdu, çünkü şiddetli bir yüzleşmede böyle bir bıçakla karşılaşan bir adamın her zaman son törenlerin uygulanmasını gerektireceğine inanılıyordu.[1]

Bununla birlikte, İspanya'da bir Navaja sahibini mutlaka suçlu olarak tanımlamadı.[1] 19. yüzyılın ilk yarısında, Navaja üst sınıflar, din adamları ve aristokrasi dahil olmak üzere tüm sınıflardan ve arka planlardan İspanyol erkekler - birkaç kadın değil - taşındı.[1] Bunun kanıtı, tümü yalnızca üst sınıflar tarafından yaptırılabilecek pahalı malzemeler ve zahmetli işçilik standartlarına sahip süslü antika örneklerin müze koleksiyonlarında yatmaktadır.[1] İspanya'da ve İspanya'da kılıç ve diğer saldırı silahlarının taşınmasını kısıtlayan yasaların Napoli Krallığı Güney İtalya'da sadece bıçak gibi gizlenebilir bıçakların popülaritesini artırmaya hizmet etti. Navaja keskin silahlara adanmış bir kültürde.[16]

Navaja c. 1790; var Yatağan stil bıçak, bir geyik boynuzu kolu ve bıçak kilitleme mekanizmasını ayırmak için çekme halkası açıkça görülebilir

Böylesine ayırt edici bir tasarımın ve kültürel sembolün çekiciliği, İspanya'ya gelen yabancı ziyaretçiler için karşı konulamaz olduğunu kanıtladı.[17] İçin talep Navaja koleksiyon parçası ve turist hatırası olarak yeni bir şey değil; 1858 kadar erken 'navajas sokak pazarlarında üç inç kadar kısa ve üç fit uzunluğunda yenilik uzunluklarında yaygın olarak sunuluyordu.[17]Navajas 200 mm'nin (8 inç) üzerindeki bıçakların çoğu büyük boy vitrinlerdi (Navajas de muestra veya Navajas de exposición) ve bıçak yapıcının yeteneklerini göstermek için yapılmıştır, gerçek kullanım için değil.

19. yüzyılın sonlarına doğru, Navaja İspanya'da düşmeye başladı. Bununla birlikte, değerli geleneklerden vazgeçmekten nefret eden işçi sınıfları ve taşrada yaşayanlar için navaja, yıllar sonra kişisel giyimin alışılmış bir parçası olarak kaldı.[18]

Navaja İspanya'nın belirli bölgeleri farklı desenleri tercih ederek yıllar boyunca çeşitli bıçak ve sap stilleri kullandı. Klasik Endülüs bıçak stili bugün popüler olarak Navaja bandolera. Navaja bandolera "a" denen şeyin bir varyasyonudurklip noktası "bıçak, bıçak ucunun yakınında içbükey, keskinleştirilmemiş sahte bir kenara sahip bir tasarım. İnce, neredeyse kadınsı sapı, abartılı göbeği ve klasik bıçağın kıvrımlı bıçağıyla karşılaştırıldığında Navaja özellikle büyük ve tehditkar. Birçok bıçak modeli, bıçak modelininkine çarpıcı bir benzerlik gösterir. Av bıçağı ve bazı tarihçiler navajanın kılıcının ikincisi için ilham kaynağı olduğuna inanıyor.[19] Zanaatkarlık döneminin klasik Endülüs navajası, ağırlıklı olarak İspanyol topluluklarından elde edilen, uzun bir kılıç yapımı ve çatal bıçak takımı imalatı geçmişine sahip dövme karbon çelik bıçaklar kullandı. Albacete, Santa Cruz de Mudela, ve Toledo.[20] Geleneksel Navaja tipik olarak ahşap, boynuz, kemik veya delikli bakır veya pirinçten yapılmış bir tutacakla donatılmıştı[17] çelik veya pirinç astar ile güçlendirilmiş, ancak örnekler gümüş, fildişi ve hatta altın gibi kakma pahalı malzemelerle de bulunabilir. 19. yüzyılın ortalarından birçok 'İspanyol' Navajas aslında Fransa'dan ithal edildi; ithal edilen bu Fransız modellerinin çoğunda bıçak için bir kilitleme cihazı yoktur. Bu dönemin birçok örneğine metal takıldı destekler ve ek güç ve koruma için popo kapakları; bunlar genellikle oyulmuş, dosyalanmış veya süslemelerle oyulmuştur.

Tipik Navaja bugün üretilen, geleneksel stili modern malzemelerle harmanlamaktadır. Çoğu, bıçak uzunluğu ve toplam boyut olarak daha küçüktür. Navaja klasik çağda taşınmıştır. Çoğunda paslanmaz çelik bıçaklar, paslanmaz metal destekler ve uç başlıkları ve korna veya ahşap saplar bulunur. El yapımı birçok farklı bıçak modeli mevcuttur (zanaatkâr) en yüksek fiyatlara sahip versiyonlar. Cırcır yaparken Carraca hala bazı bıçaklarda bulunabilir, çoğu örnekte artık, bıçağın topuğuna işlenmiş tek bir yuvayı kavrayan arka yaya tutturulmuş bir tırnaktan oluşan basitleştirilmiş bir kilitleme mekanizması kullanılmaktadır.

Navaja bir dövüş bıçağı olarak

Navaja İspanyollar da dahil olmak üzere güney İspanya'daki Endülüs halkları tarafından ilk olarak bir dövüş bıçağı olarak kabul edildi. çingeneler günün Gitanos.[1][21] İspanya'nın bu bölümünde, bıçak dövüşü düzenli olarak bir beceri olarak öğretiliyordu ve genellikle babadan oğula yetişkinliğe geçiş ayini olarak aktarılıyordu.[1][17] Navaja arasında meraklıları, Barateros nın-nin Malaga ve Seville ile savaşan en yetenekli uygulayıcılar olarak gösterildi. Navaja:[22]

İspanyol çaresizliğinin bıçağını kullanırken gösterdiği yetenek harika. Herkesin böylesine taraf tuttuğu bu silah, bir ila iki fit uzunluğunda, kötü görünümlü bir olaydır ve benzerliğinden bir jilete navaja denir. Bıçak en iyi Toledo çeliğidir ...[22]

18. ve 19. yüzyıl İspanya'sında esgrimas de navaja (eskrim veya bıçakla savaşan okullar) büyük şehirlerde ve Endülüs genelinde, özellikle de Cordoba, Málaga ve Seville.[1][17][21] Zaman geçtikçe, bu okullar geleneksel öğretimden ayrılmaya başladı. Kılıç savaşı basitleştirilmiş saldırı ve savunma lehine eskrim teknikleri, büyük ölçüde aldatma, dikkat dağıtma ve karşı saldırı kavramlarına dayanmaktadır.[5] Bir İngiliz yazarın belirttiği gibi,

İle savunma Navaja normal eğitim okulu olan bir bilime indirgenmiştir. Öğretmenler tahta bıçaklarla ders verirler ve aralarında en çok dikkat çekenlerin acil durumlar için gizli tutulan özel vuruşları vardır. En yetenekli kılıç ustasının sanatları, bir uzmanın sanatının aksine, değersizdir. Navaja. Sol koluna sarılan pelerini ya da ceketi, sağ elinde parıldayan müthiş silahı ve yaylanmaya hazır kıvrak vücuduyla hem seyirci hem de düşmanı için ilginç bir çalışma. Başparmak, bıçağın arkasına sıkıca bastırılır, bir inçlik alanın genellikle bir ölüm kalım meselesi olduğu bir mücadelede bileğin esnekliğinden her türlü avantaj elde edilebilir. Duruşlar ve korumalar şaşırtıcı bir hızla değiştirilir ve sağ el devre dışı bırakılırsa, pelerin ve bıçak göz açıp kapayıncaya kadar kaydırılır ve dövüşçülerden biri veya her ikisi de öldürülene kadar düello devam eder.[22]

Köklü bıçakla dövüş geleneği, Navaja Endülüs'te İspanya daha sonra diğer İspanyolca konuşan ülkelere yayıldı. Arjantin[23][24] -e Porto Riko[25] için Filipinler bir parçası olarak El legado andalusí (Endülüs mirası veya geleneği).[1]

Dövüş bıçağı olarak kullanılan Navaja tipik olarak 100 mm (4 inç) veya daha uzun bir bıçak uzunluğuna sahipti,[1][26] ve 150 mm (6 inç) ila 200 mm (8 inç) bıçaklara sahip bıçaklar yaygındı.[26] Büyük kanatlı dövüş Navaja veya Santólio sonunda, adı verilen bir modele dönüştürüldü. navaja sevillana, çok kullanım gördüğü bölgeden sonra.[1] navaja sevillana cırcırlı bir kilitleme mekanizması, belirgin bir klipsi olan uzun ve ince bir bıçak, iğne gibi keskin bir uç ve ince bilenmiş, jilet keskinliğinde bir kesme kenarı ile karakterize edilen bir dövüş bıçağıydı.[1] 18. ve 19. yüzyılın çoğunda, büyük navajalar geleneksel olarak bir kemer veya kuşağa itilerek giyilirdi ve belirgin bir şekilde kavisli, balık şeklindeki sapı kolayca çıkarılmaya açık bırakılırdı. Geniş kanatlıların baskınlığına bir istisna Sevillanas oldu Salvavirgo ("bekaret bıçağı"), Endülüslü kadınların taşıdığı küçük bir bıçak korse veya nefsi müdafaa silahı olarak bacak jartiyeri.[15]

1903'te Navaja bir gizlilik silahı haline gelmişti, her zaman gizlenmişti ve "hiçbir zaman gösterişli bir şekilde giyilmemiş veya kullanılmamıştı."[1][18] Kitlesel üretilen, düşük fiyatlı tabancaların ve giderek daha etkili bir ulusal polis gücünün ortaya çıkmasıyla birlikte, Guardia Civil Kilit bıçaklı navaja, kanunsuz ve itibarsız olanların tercih ettiği silah haline gelmişti.[18] O zamanlar İspanya'nın çoğu, Viktorya dönemi Londra haydutlar ve hırsızlarla ara sıra karşılaşıldığında, karanlıktan sonra yalnız seyahat etmek asla tavsiye edilmezdi.[18] Uğursuz Tıkır tıkır tık bir navaja de muelles Yalnız kırsal otoyollarda veya karanlıktan sonra ortaçağ İspanyol şehirlerinin Bizans arka sokaklarında pazarlık yapmaya çalışan yalnız gezginler tarafından korkulan bir sesti.[18] Bıçağın İspanya'daki kanunsuz unsurlar arasındaki popülaritesi James Loriega'nın kitabında kanıtlanmıştır. Sevillian Steel.[15] Loriega şöyle yazıyor:

Navajalar, İspanya'nın hem içinde hem de dışında askerlerin ve denizcilerin, düzenbazların ve aristokratların ve diplomatların ve aristokratların ellerini çaprazladı ve kanını aldı. Navaja'nın kullanımı, sadece Sevilla'nın arka sokaklarından değil, aynı zamanda Barselona'nın keyifsiz su kenarlarından ve Madrid'in kozmopolit gezinti yerlerinden de bir gizem yarattı. Başlangıçtaki amaçları ne olursa olsun, navaja, liman kenarındaki barlarda, karanlık sokaklarda ve herhangi bir kılavuzda bulunmayan sayısız yerde ortaya çıkan anlaşmazlıkları, yanlış anlamaları ve sorunları çözmek için nihai aracı temsil ediyordu; yasal kaynaklara çok az güven duyulan yerler; ya çelik bir an yakalayıp yaşadığın - ya da onu özlediğin ve neden öldüğünü asla bilemediğin yerler.[15]

İki asırdan fazla popüler ve sürekli kullanımın ardından, Navaja 20. yüzyılın başlarında büyük bir dövüş veya maket bıçağı çekilmeye başladı. Boyut ve uzunlukta küçültülmüş (Navaja corta), tasarım hala bir çakı ve maket bıçağı ve çeşitli işçilik ve malzeme kalitesinde hem toplu hem de bireysel olarak el yapımı bıçaklar İspanya'da, özellikle turistlere, koleksiyonculara ve keskin silah meraklılarına satılmaya devam ediyor. Büyük dövüşün popülaritesindeki düşüş navaja sevillana İspanya'da ve diğer ülkelerde katı yasaların geçirilmesiyle hızlanmış olabilir. Avrupa Birliği bulundurulmasını ve / veya taşınmasını yasaklayan armas blancas.[27]

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ a b c d e f g h ben j k l m n Ö p q r s t sen de Rementeria y Fica, Mariano, Baratero Kılavuzu (James Loriega'nın çevirisi ve notu), Boulder, CO: Paladin Press, ISBN  978-1-58160-471-9 (2005)
  2. ^ Cuyás, Arturo (ed.), Appletons'ın Yeni İspanyolca-İngilizce ve İngilizce-İspanyolca Sözlüğü, New York: D. Appleton & Co., (1912), s. 390
  3. ^ Haraty, Eileen M. (ed.), Merriam-Webster'ın İspanyolca-İngilizce Sözlüğü, New York: Merriam-Webster, Inc., ISBN  0-87779-165-1 (1998), s. 190, 499
  4. ^ De Fontcuberta, Eduardo A., Bandolero Bıçakları, Tactical-Life.com, Tactical Knives (Eylül 2010), 13 Ağustos 2011 tarihinde alındı
  5. ^ a b Kale, Egerton, Çit Okulları ve Ustaları: Orta Çağ'dan Onsekizinci Yüzyıla, Londra: George Bell & Sons (1885), s.8, 174
  6. ^ 19. yüzyıl Korsikalı Navaja, 22 Ağustos 2011 tarihinde alındı
  7. ^ Mañé y Flaquer, Juan, Historia del Bandolerismo y de la Camorra ve Italia MeridionalBarselona: Salvador Manero (1864), s.540-541
  8. ^ Shackleford, Steve, Blade'in Bıçaklar ve Değerleri Rehberi, Iola, WI: Krause Yayınları, ISBN  1-4402-0387-3, ISBN  978-1-4402-0387-9 (2009), s. 297
  9. ^ a b c d Albacete Artesanía - Navajas, alındı ​​11 Ağustos 2011
  10. ^ Vicente Algueró, Felipe J. de, El Marqués de la Mina: de militar profesional a Ilustrado Periférico, Primer Congrés d'Història Moderna de Catalunya, Vol. 2, Barselona: Universidad de Barcelona, Departament d'Història Moderna, ISBN  84-7528-154-0 (1984), s. 97
  11. ^ Rodríguez-Solís, Enrique, Los Guerrilleros de 1808: Historia Popular de la Guerra de la Independencia (2. baskı), Barselona: La Enciclopedia Democrática (1895), s. 209
  12. ^ Mérimée, Prosper, İspanya'dan Mektuplar No. III: Bir İnfaz, Dublin, EI: William Curry, Haziran & Co., Dublin University Magazine, Cilt. IV, (1834), s. 184
  13. ^ Gautier, Théophile, A Romantic in Spain, (orijinal yayın as Voyage en Espagne, Charpentier, 1858) Interlink Books, ISBN  1-56656-392-5 (2001), s. 172
  14. ^ Scott, Samuel P., İspanya Yoluyla: Yarımada'da Bir Seyahat ve Macera HikayesiPhiladelphia, PA: J.P. Lippincott Company (1886), s. 130-132
  15. ^ a b c d Loriega, James, Sevillian Steel: İspanya'nın Geleneksel Bıçakla Mücadele Sanatları, Boulder, CO: Paladin Press, ISBN  1-58160-039-9 (1999)
  16. ^ Mañé y Flaquer, Juan, Historia del Bandolerismo y de la Camorra ve Italia Meridional, Barselona: Salvador Manero (1864), s. 540-541: "Napoli'de olduğu kadar İspanya'da da kitleler her zaman cahil ve hainlerin üstünlüğü karşısında hayranlıkla secde ettiler. Navaja, yalnızca insanlara uygulanan silah kontrol yasalarının bir sonucu olarak değil, aynı zamanda diğer halkların kadınsı gelenekleri olarak gördükleri diğer silahların kullanımından hoşlanmadıkları için de. "
  17. ^ a b c d e Gautier, Théophile, İspanya'da Bir Romantik, (orig. publ. as Voyage en Espagne, Charpentier, 1858) Interlink Books, ISBN  1-56656-392-5 (2001), s. 158
  18. ^ a b c d e Gallichan, Walter M., Sevilla'nın Hikayesi, Londra: J.M. Dent & Co., s. 214-218
  19. ^ Fiyat, Fidye, Navaja: Bowie'nin İspanyol Atası, 30 Temmuz 2011 tarihinde alındı
  20. ^ de Rementeria y Fica, Baratero Kılavuzu, s. 2: "Keskin kenarları öyle ki, iki inç kalınlığındaki bir tahtayı veya iki katı peso parayı deldikten sonra ne kırılmaları ne de bükülmeleri nedeniyle büyük beğeni topluyor."
  21. ^ a b Davillier, Jean Charles, ispanya, Londra: Scribner, Welford ve Armstrong Ltd. (1876)
  22. ^ a b c Scott, Samuel P., İspanya Yoluyla: Yarımada'da Bir Seyahat ve Macera HikayesiPhiladelphia, PA: J.P. Lippincott Company (1886), s. 131-134
  23. ^ Gautier, Théophile, İspanya'da Bir Romantik, s. 158: "Navaj, İspanyolların en sevdiği silah ... Onu inanılmaz bir el becerisiyle kullanıyorlar, pelerinlerinden bir kalkan oluşturuyorlar ve sol kollarının etrafında dönüyorlar."
  24. ^ de Rementeria y Fica, Baratero Kılavuzu, s. 5-6, 9, 12: The esgrima de criolla ("Creole eskrim okulu") tarafından kullanılan bıçakla mücadele yöntemi Gaucho ve onun facón Arjantin, Brezilya ve Uruguay'da silahsız kolu korumak için kıyafet kullanmak, doğrudan El legado andalusí aka el legado Andaluz - Endülüs mirası veya geleneği).
  25. ^ Loriega, James, Baratero El Kitabı: Çingenelerin Navaja, Bıçak ve Makasını Kullanma Sanatı, Paladin Press, ISBN  1581604718, 9781581604719 (2005), s. İx, 5
  26. ^ a b Peterson, Harold L., Batı Dünyasının Hançerler ve Dövüş Bıçakları, Mineola, NY: Dover Yayınları, ISBN  0-486-41743-3 (2001), s. 68
  27. ^ Reglamentación española de armas, 31 Temmuz 2011 tarihinde alındı

Referanslar

  • Loriega, James. Sevillian Steel: İspanya'nın Geleneksel Bıçakla Mücadele Sanatları. Paladin Press. ISBN  1-58160-039-9.
  • Loriega, James. Baratero El Kitabı: Çingenelerin Navaja, Bıçak ve Makasını Kullanma Sanatı. Paladin Press. ISBN  1-58160-471-8.